تست هارد لپ تاپ کارکرده | روش های تست هارد لپ تاپ کارکرده

تست هارد لپ تاپ کارکرده

تست هارد لپ تاپ کارکرده و آشنایی با روش های آن یکی از نکات مهمی است که قبل از خرید لپ تاپ کارکرده و یا حتی بعد ازخرید باید مورد توجه قرار بگیرد. اگر با موارد و نکات مربوط به تست هارد لپ تاپ کارکرده آشنا باشید، می توانید هنگام کار با این لپ تاپ ها، متوجه خطاهای سیستمی مربوط به هارد شده و به مشکل بر نخورید.

هارد لپ تاپ کارکرده چیست ؟

هارد محل ذخیره اطلاعات ارزشمند مانند اطلاعات مربوط به راه اندازی سیستم عامل و دیگر برنامه های کاربردی بوده و به همین دلیل برای نوشتن و خواندن اطلاعات و هماهنگی با پردازنده و رم سیستم، باید سالم باشد وعملکردش درست باشد. به زبان ساده می توان گفت هارد حافظه داخلی ذخیره سازی می باشد. هارد لپ تاپ کارکرده هم در۲ نوعHDD(Hard Disk Drive) یا درایو دیسک سخت و SSD (Solid State Drive) یا درایو حالت جامد موجود می باشد که ازلحاظ ظاهری، سرعت بازیابی، تکنولوژی ساخت و… متفاوت هستند. در وافع  ومی توان گفت SSD، نسل بعد از HDD می باشد.

یک هارد دیسک(HDD) ازاجزای مکانیکی زیر تشکیل شده است:

1.   چندصفحه با پوشش مغناطیسی(پلاتر) که خود به اجزای کوچکتر به اسم سکتور تقسیم می شوند.
2. بازوی الکترونیکی که هد هارد را جا به جا می نماید و علت آن خواندن و نوشتن روی سکتورهامی باشد.
3. کنترل کننده مرکزی که با سایر قطعات لپ تاپ در تماس است و هماهنگی بین قطعات و هارد دیسک را برای جا به جایی بهتراطلاعات انجام می دهد.
4. موتور چرخان که سبب حرکت هد روی صفحات شده که هم می تواند بخواند وهم بنویسد.

اما درایو حالت جامد(SSD) فاقد اجزای مکانیکی بوده و شبیه فلش می باشد که این خاصیت برای آنمزیت محسوب می شود.

اهمیت تست هارد لپ تاپ کارکرده

خرابی هارد لپ تاپ کارکرده موجب کندی سیستم می شود که ناشی ازسکتورهای خراب می باشد، که در زمان اجرای یک برنامه سبب هنگ کردن لپ تاپ می گردد و درایورها با مکث بازمی شوند، که تمامی این موارد از خراب بودن هارد حکایت می کند. در گذشته شرایط تکنولوژیکی ساخت هارد، کارآمد و خوب نبود و با توجه به عدم کیفیت سطح هاردها و پلاترها، امکان خراب شدن آنها بسیار بالا بود و با کوچکترین ضربه و بر اثر تکان خوردن و یا حتی بدون اینکه به زمین بخورند و یا ضربه ای ببینند بعد از مدتی دچار  بد سکتور و خراب می شدند و می توان گفت در کل، عمرکوتاهی داشتند. فرآیند تست هارد لپ تاپ کارکرده و بررسی آن جهت یافتن خرابی های ایجاد شده باید با چک کردن سکتور به سکتور و ترک به ترک انجام می شد تا مورد تایید قرار می گرفت.

پیشرفت فرآیند تست هارد لپ تاپ کارکرده در گذر زمان

به مرور زمان تکنولوژی ساخت هارد پیشرفت کرد و امکانی روی هاردها قرارگرفت با عنوان Smart که مخفف شده (Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology) می باشد.  تمامی نرم افزارهای اسکن هارد با Smart رابطه ی مستقیم دارند، به این صورت که Smart خود به صورت خودکار هارد را مانیتور می کند و اگر هارد دچار خرابی شده و دارای بد سکتوری باشد گزارش تحلیلی تهیه می نماید. با توجه به این گزارش می توان از بد سکتورها، محل قرارگیری آنها و تعداد آنهابا خبرشد و حتی قبل ازبه وجود آمدن مشکلات، با توجه به گزارش ها از قرار گرفتن هارد در وضعیت بحرانی، از نابودی اطلاعات جلوگیری کرد.

در کل با توجه به پیشرفت تکنولوژی ساخت، نگرانی های سابق نسل های اولیه هارد که با کوچکترین موردی دچار مشکل می شدند از میان رفته و این مشکلات دیگررایج نیستند، تا جایی که برخی تمهیدات امنیتی هم برای سلامت هاردها در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال ویژگی در بعضی هاردها تعبیه شده که گرانش زمین را حس می کند و زمانی که هارد به زمین می افتد هارد به صورت خودکار خاموش می شود. در زمان های قبل تر اگرهارد حتی برای مدت طولانی خاموش بود و مورد استفاده قرار نمی گرفت بعد از مدتی خراب می شد و با توجه به تکنولوژی ساخت آن زمان، بعد از مدتی حالت مغناطیسی اش را از دست می داد و به صورت خودکار اطلاعات آن خراب یا پاک می شد.

ضرورت تست هارد لپ تاپ کارکرده

با وجود این تکنولوژی برتر، امکان آسیب دیدن هارد لپ تاپ کارکرده بر اثر ضربه های مهلک و شدید در اثرجا به جایی یا حمل لپ تاپ کارکرده وجود دارد که مسائلی مانند ایجاد صدا در هارد،پیغام خطا در زمان کپی کردن فایل ها با حجم زیاد، دیر بالا آمدن سیستم عامل، کند شدن کپی فایل ها،ری استارت شدن دستگاه در حین کار، نمایش خطا و تغییر نام فایل ها و … می گردد؛ که برای اطمینان ازعملکرد و سلامت هارد و حفظ اطلاعات با ارزش باید تست هارد لپ تاپ کارکرده انجام شود. هارد لپ تاپ کارکرده ممکن است دچارآسیب هایی شوند که به موجب آن بد سکتورها به وجود می آیند و در دو حالت نرم افزاری و سخت افزاری خود را نشان می دهند.

هارد دیسک ها به دلیل ساختارمکانیکی که دارند مستعد خرابی های بیشتری هستند وآسیب های فیزیکی(بد سکتورسخت افزاری)دارند که اکثراً قابل تعمیر نمی باشند، البته در بعضی موارد هاردهای SSD هم از این قاعده مستثنی نیستند. آسیب های فیزیکی معمولاً خود را با صداهایی که ناشی ازخوردن ضربه می باشد نشان می دهد، اما در مواردی براثر گرد و خاک یا برق رفتن در حین عملیات خواندن و نوشتن و … ممکن است بد سکتورها ایجاد گردند (بد سکتور نرم افزاری) که این موارد تست هارد لپ تاپ کارکرده را ضروری کرده که با نرم افزارهای مخصوص می توان از وجود سکتورهای معیوب با خبر شد و به رفع آنها پرداخت.

روش های تست هارد لپ تاپ کارکرده

با توجه به اینکه احتمال تعمیر هارد آسیب دیده بسیار پایین بوده و بیشتر اوقات تعمیر آنها امکان پذیر نمی باشد، در اینجا به بررسی برخی امکان ها و نرم افزارهای معروف عیب یابی هارد می پردازیم.

1. ابتدا برای تست هارد لپ تاپ کارکرده بهتراست سیستم فرمت شود و بعد ازآن ویندوز روی سیستم نصب شود اگر ویندوز به راحتی نصب شد و خطایی نداشت می توان تا حدودی از سلامت هارد اطمینان حاصل کرد.
2. روش دیگری که از عملکرد صحیح هارد خبر می دهد زمان لود شدن سیستم عامل با توجه به نوع هارد می باشد به عنوان مثال زمان لود ویندوز ۸ باید ۱۸ تا ۲۰ ثانیه طول بکشد و اگر هارد از نوع SSD باشد بیشتر از۱۰ ثانیه نباید زمان ببرد که در هر دو صورت اگر این زمان ها طولانی شوند به عملکرد هارد باید شک نمود.
3. در ویندوز از طریق گزینه Device manger، اززیرگزینه هایComputer Managementمی توان اسم و مدل هارد را دید و از صحت آن از طریق گزینه اسکن برای تغییراتی که در سخت افزارها به وجود می آید و همینطور از طریق Disk Management از وضعیت درایوها و سلامت آنها اطمینان حاصل نمود.
4. تایپ دستور wmicdiskdrive get status در Command Prompt(Cmd) ویندوز و نمایش صحت هارد.

توجه کنید که:

1. اسکن هارد با کلیک راست روی درایو C:\ و انتخاب گزینه Properties و انتخاب برگه Tools گزینه Check انتخاب می گردد این روش Windows CHKDSK Tool نامیده می شود که امکان خود ویندوز بوده که هارد را اسکن می نماید و در صورتی که نتواند بد سکتور یا مشکل پیش آمده را حل نماید پیغام خطا می دهد.
2. نرم افزار HD Tune Pro که بوسیله آن هاردهای HDD و SSD را می توان تست سلامت نمود که اطلاعاتی نظیر: سرعتهارد، نشان دادن دمای هارد،نمایش مجموع کارکرد هارد از اولین روزی که روشن شده، مدل هارد اعم ازشماره سریال، حجم بافر، ظرفیت کلی وهرنوع مشخصه ای که مربوط به هارد می باشد، امکان بررسی تمام درایوها از طریق Command Prompt ویندوز و قابلیت ذخیره گزارش ها در فرمت عکس را نمایش می دهد.
3. نرم افزار بعدی CryctalDiskInfo می باشد که با هاردهایی (HDD/SSD) که امکان SMART روی آنها تعبیه شده است ارتباط برقرارمی نماید. نمایش اطلاعات دما، نوع، زمان کارکرد، شماره سریال، تعداد دفعات ومدت زمان روشن بودن هارد درایوها و با توجه به گزارش های SMART تعداد دفعات خاموش و روشن شدن هارد، خطاهای پیدا شده، مدت زمان جستجو و… را به کاربر نشان می دهد.

به نکات مهم دیگر توجه کنید:

1. نرم افزار Western Digital برنامه ای دیگر جهت تست عملکرد هارد می باشد و با اسکن هارد، اطلاعات را با عناوین مدل درایو، شماره سریال، ظرفیت و وضعیت ماژول SMART به نمایش می گذارد.
2. از ابزار مهم دیگری که تست هارددست دوم را انجام می دهد برنامه ProHardDiskSentinel را می توان نام برد که هارد را اسکن می نماید و سلامت هارد را در فیلد Healthبه نمایش در می آورد. اگر هارد هیچ مشکل و عیبی نداشته باشد عدد ۱۰۰ در این قسمت به نمایش در می آید. عدد نرمال باید بین ۱۰۰ – ۷۰ درصد باشد اگر این عدد زیر ۷۰ باشد سلامت هارد دست دوم مورد تایید نمی باشد.
3. فیلد دیگری که نمایش داده می شود تعداد روزها و ساعت هایی است که از هارد استفاده شده است که Power On Time نامیده می شود .از دیگر اطلاعات به نمایش گذاشته شده توسط این برنامه عمر باقی مانده هارد می باشد که مقدار تقریبی از روزهای کاری هارد را با فیلد Estimate Remaining Life Time به نمایش می گذارد.
4. از نرم افزارهای دیگر عیب یابی و یافتن بدسکتورها،Seagate SeaTools می باشد که با اینکه توسط شرکت Seagate تولید شده است،اما قابلیت پشتیبانی هاردها با برندهای مختلف را دارد و صورت وضعیتی از درایوها و نمایش نتایج بعد از اسکن و یا عدم توانایی اسکن و مشکلات درایوها، باقی مانده ظرفیت هارد و دیگر جزئیات را به نمایش می گذارد.
5. برنامه مخصوص تست هاردSSD ، SSDlife می باشد که سلامت هارد را به صورت درصدی نمایش می دهد و مهمترین کارآمدی این نرم افزار تخمین طول عمر هارد می باشد.

بد نیست بدانید:

1. نرم افزار Macrorit Disk Scanner برای تشخیص ایرادهای هارد دیسک و هاردهای خارجی مورد استفاده قرار می گیرد.
2. از دیگر بد سکتور یاب های هارد می توان نرم افزارAbelssoftCheckDrive را نام برد که دارای رابط گرافیکی با ظاهری زیبا می باشد و استفاده از آن راحت می باشد، امکان بررسی درایو و باقی مانده ظرفیت هارد را نمایش می دهد.
3. برنامه HDDScan معروف، کارآمد و قوی در تست هارد لپ تاپ کارکرده می باشد و باید استفاده درست از این برنامه را دانست چرا که ممکن است با عملی نادرست اطلاعات مهم ازروی هارد پاک شود و امکان برگردان آنها نباشد، در ضمن این برنامه از سازگاری بسیاری با انواع هاردها و فلش مموری ها برخوردارمی باشد.
4. در ادامه برنامه HDD Regenerator هم نرم افزار قدرتمند بد سکتوریاب که جهت تست هارد لپ تاپ کارکرده مورد استفاده قرار می گیرد، می باشد. قبل ازاستفاده ازاین برنامه هم بهتراست ازهارد نسخه پشتیبان گرفته شود.

در اینجا به بررسی تعدادی از نرم افزارهای اسکنر هارد جهت یافتن سکتورهای معیوب هارد لپ تاپ کارکرده پرداختیم. لازم به ذکر است که اکثر این نرم افزارها علاوه بر یافتن بد سکتورها و خطاهای هارد و نمایش آنها به کاربر، عملکردی برای از بین بردن این مشکلات را ارائه می دهند. تنوع و فراوانی این برنامه ها با پیشرفت تکنولوژی رو به افزایش است، تا جایی که ممکن است استفاده از بعضی از آنها دیگر معمول نباشد.

به عنوان نکته آخر با توجه به اهمیت تست هارد لپ تاپ کارکرده که یکی از مهمترین و حساس ترین قطعات لپ تاپ کارکرده محسوب می شود و اطلاعات ذخیره شده روی هارد که ازحساسیت خاصی برخوردار و گاهاً حیاتی می باشند، بهتر است همیشه یک Backup یا فایل پشتیبان از اطلاعات روی سیستم خود داشته باشید.